Hastanın jinekolojik muayeneye hazırlanması ruhsal ve fiziksel yönden ele alınabilir. Çünkü kadınların muayenelerini geciktirmelerindeki sebeplerden birisi de heyecan ve korkudur.
5.1. Hastanın Ruhsal Yönden Muayeneye Hazırlanması
Düzenli jinekolojik muayeneler; genital kanserler ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar gibi benzeri sorunların erken tanısı açısından önemlidir. Kadının mahremiyetinin ihlal edildiği jinekolojik muayene kadınlarda utanma duygusu ve korkunun yoğun yaşanmasına neden olmaktadır. Bu nedenle muayene sırasında sert, aceleci, duyarsız davranma ve sözel iletişime girmeme önemli sorunlara yol açabilmektedir. Böyle bir yaklaşım kadının bundan sonraki muayenelerinde de sorun yaratabilir. Jinekolojik kontrollerin sürekliliği için ebe/hemşire yardımcısının kadınları muayeneye hazırlaması ve muayene sırasında ilgili ve saygılı davranması, empati kurabilmesi, güler yüzlü ve açıklayıcı yaklaşması beklenmektedir.
Ebe/hemşire yardımcısı, kadını jinekolojik muayene odasına alırken ve muayene masasına yatmasını sağlarken, işlem öncesi hazırlığını yaparken (soyunması, örtünün örtülmesi vs.) ne hissettiğini veya ne hissedebileceğini önceden düşünerek ve planlayarak hareket etmelidir. Bu aşamalarda sağlık personelinin her kadın için işlemin önemini anlaması, yorumlaması ve uygun yaklaşım sergilemesi gerekmektedir. İşlem süresince empati kurması; kadınların yüz ifadelerini, davranışlarını anlayabilmesi ve sözlü olmayan ifadelerden anlam çıkarabilmesi gerekir.
Kadının daha önce defalarca muayene olması, deneyimli olması yeni bir muayene sırasında kaygılı olmaması anlamına gelmeyebilir. Jinekolojik muayene, kadınların mahremiyetlerinin çiğnendiği ve genellikle utanma duygusunu hissettikleri bir muayene şeklidir. Örneğin, kadın masaya oturup bacaklarını açtığında yüz ifadesinin değiştiğini gören hemşire, kadının omzuna dokunup yumuşak bir ses tonu ile ‘sizi şu anda çok iyi anlıyorum, rahim ağzınızın daha iyi görünmesi ve daha kolay örnek alınabilmesi için sizi bu pozisyona alıyoruz” diyebilir. Ebe/hemşire yardımcısı, “Sadece 10 dakika bu pozisyonda kalmanız gerekiyor’’ benzeri açıklamada bulunması hastanın rahatlamasını sağlayacaktır.
Ayrıca ebe/ hemşire yardımcısının işlem süresince doktorun yanında olan ve ona malzeme veren, rutin işleri yapan biri olmaktan daha çok, kadının yanında bulunan elini tutan, kendini ifade etmesini ve rahatlamasını sağlayan biri olması gerekir. Ebe/ hemşire yardımcısının spekulum yerleştirilirken kadının daha az rahatsızlık hissetmesini sağlamak için konuşarak dikkatini başka yöne çekmesi önemlidir. Ayrıca işlem süresince etkili sözlü ve sözsüz iletişim tekniklerinin kullanması, uygulamanın estetik yönü olarak tanımlanabilir.
5.2. Etik Davranma
Kadını jinekolojik muayeneye hazırlamanın etik bilme yönü incelendiğinde; ebe/hemşirenin öncelikle muayenenin ne amaçla yapılacağını açıklaması, işlem öncesi kendini tanıtması, kadının mahremiyetini ve haklarını koruması, işlem için izin alması benzeri girişimlerinin etik açıdan önem taşıdığını söyleyebiliriz.
Kadının işlem süresince soru sormaya, düşüncelerini, duygularını ve isteklerini açıklamaya hakkı vardır ve isteklerini ifade etmesi için desteklemek hemşirenin etik bilmesi olarak tanımlanır. Muayene süresince kadının mahremiyetinin korunması, işlemde kullanılan
malzemelerin asepsiye uygun olarak hazırlanması, jinekolojik muayene masasının temiz ve düzenli olmasının sağlanması, muayene masasına çıkarken güvenliğinin sağlanması ve benzeri uygulamalar kadına yarar sağlayan zarar vermeyen uygulamalar olarak tanımlanabilir.
Örneğin; dışarıda muayene için bekleyen kadınların çok fazla olması nedeni ile ebe/hemşirenin işleri hızlandırmak amacıyla çarşafı değiştirmeden odaya yeni bir kadını aldığını varsayalım. Sonuçta, örtünün üzerindeki vajinal akıntının içindeki virüsün muayeneye yeni gelen kadına bulaşması sonucunda etik bir sorun yaşanabilir
Eğitim hastanelerinde jinekolojik muayeneyi izlemek isteyen öğrenciler olabilir. Öğrencinin öğrenmesi için bu işlemi gözlemlemesi ebe/hemşire ve eğitimci için doğru olabilir, bu uygulamaya imkân sağlanması onun mesleki sorumluluğu olarak tanımlanabilir. Fakat kadın bedenine yapılan işlemi öğrencilerin gözlemlemesini veya uygulama yapmasını doğru bulmayabilir ve işleme izin vermeyebilir. Böyle bir durumda kadının kararına saygı duyulması ve öğrencilerin muayeneye katılmalarına izin verilmemesi gerekmektedir. Fiziksel olarak kadının mahremiyetinin korunmasının yanında, bilgilerinin de gizli tutulması gerekir.
5.3. Hastanın Fiziksel Yönden muayene hazırlanması
Jinekolojik muayene ile genital organların durumu ve jinekolojik problemler değerlendirilir. Hasta muayene olmadan önce tuvalete gitmeli ve mesanesini boşaltmalıdır. Jinekolojik muayene için iç çamaşırının çıkarılıp jinekolojik muayene masasına yatılması istenir. Bu sırada karın ve bacakların örtülebileceği bir örtü verilir ve muayene başlamadan önce masanın uç kısmına kayarak ayakların muayene masasının iki yanında bulunan özel ayaklıklara geçirilmesi istenir. Doktorun muayene yapabilmesi için bacakları ayırarak yatmak gerekir. Bu pozisyonda kişinin kendini rahat bırakması muayene işlemini çok kolaylaştırır. Doktor eldiven giyerek dış genital organları muayene eder. Kızarıklık, tahriş, kist ve siğil olup olmadığını kontrol eder. Çok kısa süren bu işlem herhangi bir acı vermez. Karından yapılacak ultrasonografi ile üreme organları değerlendirilir. Jinekolojik muayene sonrasında doktor idrar tahlili ve kan sayımı gibi birkaç tahlil isteyebilir.
Bilgileriniz ziçin teşekkürler.. www.tupbebek-merkezleri.com TÜP BEBEK MERKEZLERİ
YanıtlaSil